Coğrafya etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster
Coğrafya etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster

10 Aralık 2018 Pazartesi

Birden Fazla Kıtada Yer Alan Ülkeler


Bazı kişiler iki kıtada da toprağı olan tek ülkenin Türkiye olduğu gibi saçma bir düşünce içindeler. Halbuki bir çok ülkenin birden fazla kıtada toprağı var. Ben de bu ülkeleri bir listede topladım. Umarım beğenirsiniz.

Kıtaların Sınırları Nasıl Belirlenir?
İlk önce anakara ve ada kavramlarını anlamak lazım. Anakara kıtayı oluşturan en büyük kara parçasıdır. Ada ise dört tarafı denizle çevrili anakaralardan çok daha küçük kara parçalarıdır. Adalar haricinde resifler, sığlıklar gibi kara parçaları da kıtaları oluşturan parçalardır. Kıtalar, anakara ve anakaraya yakın ada gibi yer şekillerinden oluşur. Adalar vb. hangi kıtanın anakarasına daha yakınsa o kıtaya aittir. Ama Okyanusya kıtası bir istisnadır. Okyanusya kıtası, anakarası olmayan ve adalardan oluşan bir kıta olarak görülür. Çanakkale'yi örnek alarak inceleyelim: Çanakkale'nin Anadolu Yarımadası'nda kalan kısmı Asya Kıtası'ndadır. Çünkü Anadolu Asya anakarasına bağlıdır. Aynı şekilde Gelibolu Yarımadası da Avrupa kıtasındadır. Çünkü Gelibolu Trakya'ya o da Avrupa anakarasına bağlıdır. Gökçeada, Gelibolu yarımadasına daha yakın olduğu için Avrupa kıtasında, Bozcaada ve Tavşan adaları Anadolu'ya daha yakın oldukları için Asya kıtasında yer alır. Yine de adalar kıtaların sınırlarını belirlerken en çok tartışılan konudur. Bir sürü adanın hangi kıtada olduğu günümüzde hala tartışma konusudur.

Not: Bu listeyi ülkelerin 60 Derece Güney Paraleli'nin güneyindeki hak ilan ettikleri toprakları görmezden gelerek hazırladım. Bu yüzden Arjantin, Şili ve Yeni Zelanda gibi ülkelerin Antartika'da topraklarının olmadığını saydım.

7 KITADA DA TOPRAĞI BULUNAN ÜLKELER
Birleşik Krallık
Hepimizin bildiği gibi Birleşik Krallık bir Avrupa ülkesidir. Ama önceden "üzerinde güneş batmayan imparatorluk" olarak adlandırılan bu ülkenin hala üzerinde güneş batmıyor. Çünkü bütün kıtalarda toprağı var. İşte Avrupa dışındaki bazı İngiliz Toprakları:
Okyanusya Kıtasında: Pitcairn Adaları
Afrika Kıtasında:
Güney Amerika Kıtasında: Falkland Adaları
Kuzey Amerika Kıtasında: Anguilla, Bermuda, Britanya Virjin Adaları, Cayman Adaları, Montserrat, Turks ve Caicos Adaları
Antartika: Sandwich Adaları ve Britanya Antartika Toprakları
Asya: Britanya Hint Adaları

6 KITADA TOPRAĞI BULUNAN ÜLKELER
Fransa
Hepimizin bildiği gibi Fransa bir Avrupa ülkesidir. Ama Fransa'nın Asya Kıtası hariç bütün kıtalarda toprağı vardır. İşte Avrupa dışındaki bazı Fransız Toprakları:
Okyanusya Kıtasında; Fransız Polinezyası, Wallis ve Futuna Adaları ve Yeni Kaledonya.
Afrika Kıtasında:
Güney Amerika Kıtasında: Fransız Guyanası
Kuzey Amerika Kıtasında: Clipperton Adası, Guadeloupe, Martinique, Saint Barthélemy, Saint Martin, Saint Pierre ve Miquelon
Antartika: 

3 KITADA TOPRAĞI BULUNAN ÜLKELER
Amerika Birleşik Devletleri
Amerika Birleşik Devletleri adından da anlaşılabileceği gibi Amerika kıtasında. Daha doğrusu Kuzey Amerika Kıtasında. Ama Amerika Birleşik Devletleri'ne bağlı Hawaii, Amerikan Samoası, Guam, Kuzey Mariana Adaları ve bazı küçük ıssız adalar Okyanusya Kıtasındadır. Ayrıca Bering denizinin güneyindeki adalardan bazıları Asya kıtasında yer alır.

Avustralya

2 KITADA TOPRAĞI BULUNAN ÜLKELER
Türkiye (Asya - Avrupa)
Hepimizin bildiği gibi Anadolu ve Anadolu'ya yakın adalar Asya kıtasında, Trakya Yarımadası, Gökçeada ve Saros Körfezi'ndeki bir kaç tane küçük ada Avrupa kıtasındadır.

Yunanistan (Avrupa - Asya)
Okullardaki vb. Türkiye haritasında görülen çoğu ada Asya kıtasındadır. Geri kalan Yunanistan toprakları Avrupa kıtasındadır.

İtalya (Avrupa - Afrika)
Pelagie Adaları ve Pantelleria Afrika kıtasında yer alır. Geri kalan İtalya toprakları Avrupa kıtasındadır.

İspanya (Avrupa - Afrika)

Gürcistan (Asya - Avrupa)
Kafkas Dağları Avrupa ve Asya'yı birbirinden ayırır. Gürcistan'ın çok ama çok küçük bir bölümü Kafkas Sıradağlarının kuzeyinde yer alır yani Avrupa'da. Geri kalan Gürcistan toprakları Asya kıtasındadır.

Azerbaycan (Asya - Avrupa)
Kafkas Dağları, Rusya Sınırı ve Hazar Denizi arasında kalan üçgen şeklindeki bölge Avrupa kıtasındadır. Geri kalan Azerbaycan toprakları Asya kıtasında yer alır.

Rusya (Asya - Avrupa)
Ural Dağları ve Kafkas Dağları Asya ve Avrupa'yı birbirinden ayırır. Kısaca Rusya'nın Ural Dağları'nın batısında kalan toprakları Avrupa Kıtası'ndadır. Ural Dağları'nın doğusunda kalan toprakları ise Asya kıtasındadır.

Norveç (Avrupa - Antartika)

Danimarka (Avrupa - Kuzey Amerika)
Danimarka'ya bağlı olan Grönland adası Kuzey Amerika Kıtası'ndadır. Danimarka ve Danimarka'ya bağlı diğer topraklar Avrupa Kıtası'ndadır.

Portekiz (Avrupa - Afrika)

Kazakistan (Asya - Avrupa)

Mısır (Afrika - Asya)

Yemen (Asya - Afrika)

Japonya (Asya - Okyanusya)
Büyük Japon Adaları ve yakınlarındaki küçük adalar ve adacıklar ile Ryukyu Adaları, Asya kıtasındadır. Geri kalan Okinotori resifi, İwo Jima Adaları (Volcano Adaları), Haha-jima ve Chichi-jima Adaları (Bonin Adaları), Minamitorishima Adası gibi haritalardan aşina olduğumuz Japonya'ya uzak adalar Okyanusya kıtasındadır. Japonya'nın Okyanusya kıtasındaki adalarında üç binden fazla kişi yaşar. Sadece iki ada iskana açıktır. Diğer adalar da araştırma üsleri veya askeri üsler vardır, veyahut ıssızdır. Bu adalar en kalabalık yerleşim birimi olan Ogasawara'nın ismiyle de bilinir. "Ogasawara Subprefecture" yani Ogasawara Alt İdari Bölgesi ismiyle anılan bu adaların hepsi Tokyo şehrine bağlıdır.

Endonezya (Asya - Okyanusya)
Endonezya'yı biz hep Asya Kıtasında bir adalar ülkesi olarak biliriz. Ama bu adalardan hepsi Asya kıtasında yer almıyor. Endonezya'ya bağlı Papua ve Batı Papua bölgeleri Okyanusya kıtasında yer alıyorlar.

Şili (Güney Amerika - Okyanusya)
Şili bir Güney Amerika ülkesidir. Ama Okyanusya Kıtasındaki Paskalya Adası ve yakınındaki kayalıklar Şili'nin hakimiyetindedir.

Hollanda (Avrupa - Kuzey Amerika)

Güney Afrika (Afrika - Antartika)

Kolombiya (Güney Amerika - Kuzey Amerika)

Kaynak: Wikipedia ve zihnimde canlandırdığım haritalar.
NOT: Bütün ülkeler hakkında açıklama yazmak istiyordum ama çok uzun olduğu ve adaların veya toprak parçalarının isimlerini bulmanın çok zahmetli olmasından dolayı tamamlayabildiğim kadarını sizlerle paylaşmayı uygun gördüm. Eğer çok fazla kişi bu yazıyı okur ve yazının altına diğer ülkeler hakkında da açıklamaların gelmesi istenirse yazıyı güncellerim. 

8 Aralık 2017 Cuma

Başkentini Karıştırdığımız Ülkeler

Geçen hafta Ankara Adliyesi'nde mübaşirlik mülakatına girdim ve sorulan ilk soru; "Litvanya'nın başkenti neresidir?" oldu. Bizden sonraki giren gruba da Estonya'nın başkentini sormuşlar. Aklıma Türklerin bir çok ülkenin başkentlerini karıştırdığı geldi. Ve böyle bir yazı yazma gereği duydum.

AVRUPA

Portekiz
Portekiz'in başkenti Lizbon'dur. Futboldan dolayı Porto sanan çok kişi var.

İspanya
İspanya'nın başkenti Madrid'tir. Sayıları az da olsa yine futboldan dolayı Barselona sananlar var.

İsviçre
İsviçre'nin başkenti Bern'dir. Ama futboldan, fazla nüfusu olmadığından, fazla tanınmadığından veyahut aklımızda kalan İsviçre'de imzalanmış antlaşmalar nedeniyle bazı kişiler İsviçre'nin farklı şehirlerini başkent sanıyor. Mesela; Zürih, Cenevre, Basel, Lozan, Uşi vb.

İskoçya
İskoçya'nın başkenti Edinburgh'dur. Ama nüfusu çok daha fazla olduğu için bazı kişiler İskoçya'nın başkentini Glasgow sanmaktadır.

Kazakistan
Kazakistan'ın başkenti Astana'dır. 1998 yılına kadar başkent olması ve ülkenin en büyük şehri olması nedeniyle Almatı bazı kişiler tarafından hala Kazakistan'ın başkenti sanılmaktadır.

Türkiye
Biz karıştırmıyoruz ama yabancıların çoğu daha ön plana çıktığı için İstanbul'un Türkiye'nin başkenti olduğunu sanıyor.

ASYA

İsrail
İsrail'in başkenti Kudüs'tür. Bazı kişiler Şehrin tamamının İsrail sınırları içerisinde olmadığı için ve Tel Aviv, Hayfa şehirlerinin daha büyük olması nedeniyle İsrail'in başkentini karıştırıyorlar.

Suudi Arabistan
Suudi Arabistan'ın başkenti Riyad'tır. Bazı kişilerde Mekke ve Medine gibi çok bilinen kutsal yerlerin başkent olduğu algısı var.

Yemen
Yemen'in başkenti Sana'dır. Ama şu an bir iç savaşın içinde olan ülke de Aden'i Hadi Hükümeti başkent olarak kullanmaktadır. Ayrıca Aden Güney Yemen ve Kuzey Yemen birleşmeden önce Güney Yemen'in başkentiydi.

Birleşik Arap Emirlikleri
Birleşik Arap Emirlikleri'nin başkenti Abu Dabi'dir. Çoğu kişi daha kalabalık ve bilinen bir şehir olan Dubai ile karıştırmaktadır. Dubai sadece Dubai Emirliği'nin başkentidir. 7 Emirlikten oluşan Birleşik Arap Emirlikleri'nin başkenti ise Abu Dabi'dir.

Afganistan
Afganistan'ın başkenti Kabil'dir. Ama bazı kişiler tarihteki önemli bir imparatorluk olan Gazneliler ve önemli bir hükümdar olan Gazneli Mahmut nedeniyle Gazne ile karıştırmaktadır.

Pakistan
Pakistan'ın başkenti İslamabat'dır. İslamabat küçük bir şehir olduğu için Lahor, Faysalabat, Haydarabat, Karaçi gibi şehirlerin başkent olduğunu düşünenler olabilir.

Hindistan
Hindistan'ın başkenti Yeni Delhi'dir. Ama bazı kişiler Bombay yada yeni adıyla Mumbai'ın daha ön plana çıkması nedeniyle bu şehrin başkent olduğunu düşünüyorlar.

Myanmar / Burma / Birmanya
Myanmar'ın başkenti Naypyidaw'dır. Yangon'un daha büyük olması ve 2005 yılına kadar Burma'nın başkenti olması nedeniyle bazı kişiler Yangon'un hala başkent olduğunu düşünebilirler. Ben bile yakın bir tarihe kadar Myanmar'ın başkentinin hala Yangon olduğunu sanıyordum.

Vietnam
Vietnam'ın başkenti Hanoi'dir. Bazı kişiler ülkenin bir diğer büyük şehri Ho Chi Minh'in (İsmini Vietnam'ın kuran kişinin isminden alıyor) başkent olduğunu düşünebilir.

Çin Halk Cumhuriyeti
Çin Halk Cumhuriyeti'nin başkenti Pekin'dir. Bu şehrin ismi bazı Türkçe kaynaklarda Beijing olarak da geçer. Şanghay, Kanton (Guangzhou), Nankin, Hong Kong gibi diğer büyük şehirlerin Çin'in başkenti olduğu yanılgısına düşen kişiler olabiliyor.

Malezya
Malezya'nın iki başkenti vardır. Bunlar; Kuala Lumpur ve Putrajaya'dır. Aslında Malezya'nın başkentini karıştıran kişi neredeyse yoktur. Çünkü Malezya'nın en çok bilinen şehri Kuala Lumpur'dur. Ama Malezya'nın ikinci bir başkentinin olduğunu ben dahil neredeyse kimse bilmez.

OKYANUSYA

Avusturalya
Avusturalya'nın başkenti Canberra'dır. Bazı kişiler Avusturalya'nın en büyük iki kenti olan Sidney ve Melbourne'ün Avusturalya'nın başkenti olduğunu düşünüyorlar.

AFRİKA

Fas
Fas'ın başkenti Rabat'dır. Bazı kişiler ön plana çıkmış Marakeş, Kasablanka ve Fas gibi şehirlerinin başkent olduğunu düşüne bilirler. Atlas sıra dağlarındaki diğer iki ülkenin başkentlerinin isimlerinin ülkenin isimleriyle aynı olduğu düşünülürse Fas'ın başkentinin Fas olmaması oldukça kafa karıştırıcı bir durum oluyor.

Mali
Mali'nin başkenti Bamako'dur. Ama çoğu kişi Timbuktu ile karıştırıyor.

Fildişi Sahilleri
Fildişi Sahilleri'nin başkenti Yamoussoukro'dur. Ülkenin en büyük şehri ve eski başkent Abidjan'ı ben dahil çoğu kişi hala başkent sanmaktadır.

Nijerya
Nijerya'nın başkenti Abuja'dır. Ama Abuja oldukça küçük bir şehir olduğu için çoğu kişide Lagos gibi ülkenin büyük şehirlerinin başkent olduğu algısı oluşabiliyor.

Kamerun
Kamerun'un başkenti Yaounde'dir. Ama ülkenin en büyük şehri olan Douala'nın başkent sanılması oldukça olasıdır.

Ekvator Ginesi
Ekvator Ginesi'nin başkenti Malabo'dur. Ama nüfusu, ana karada yer alması ve merkezi konumu nedeniyle Bata'nın başkent olduğu algısının uluşması oldukça normaldir.

Kongo Cumhuriyeti
Kongo Cumhuriyeti'nin başkenti Brazzaville'dir. Ama Brazzaville ile Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nin başkenti Kinşasa arasında sadece Kongo Nehri vardır. Bu nedenle bu iki şehir birbirlerine en yakın başkentlerdir. İki ülkenin başkentinin yan yana olamayacağını düşünerek Pointe-Noire'nin Kongo Cumhuriyeti'nin başkenti olduğunu düşünen kişiler olabilir.

Tanzanya
Tanzanya'nın başkenti Dodoma'dır. Ama Darüsselam ülkenin en tanınmış şehridir. Darüsselam Tanzanya'nın en büyük şehri olmanın yanında uzun süreler Tanzanya'ya başkentlik yapmıştır. Bu yüzden Darüsselam hala başkent sanılmaktadır. Zanzibar'da ülkenin önemli bir şehridir ve bu şehrinde başkent olduğunu düşünenler olabilir.

Mozambik
Mozambik'in başkenti Maputo'dur. Azımsanamayacak sayıdaki ülke ismini başkentlerinden aldığı için Mozambik kasabasının Mozambik'in başkenti olduğunu düşünen kişiler olabilir benim gibi.

Güney Afrika
Güney Afrika'nın üç başkenti vardır. Bunlar; Cape Town, Bloemfontein ve Pretoria'dır. Ama ülkenin en büyük şehri ve en tanınan şehirlerinden biri Johannesburg'dur. Bazı kişiler Johannesburg'un da bu başkentler arasında olduğunu düşünmesi kuvvetle muhtemeldir.

KUZEY AMERİKA

Kanada
Kanada'nın başkenti Ottawa'dır. Ama Ottawa çok küçük bir şehir olduğu için "Kanada'nın başkenti" denildiğinde Montreal, Toronto, Vancouver gibi büyük şehirler akla gelir.

Amerika Birleşik Devletleri
ABD'nin başkenti Washington'dur. Ama bazı kişiler New York, Los Angeles, Chicago, San Francisco gibi büyük ve çok duyulan şehirleri Amerikanın başkenti sanabilmektedir.

Belize
Belmopan Belize'nin başkentidir. Ama isminde "Belize" geçtiği için Belize City'yi Belize'nin başkenti sananlar olabilir.

GÜNEY AMERİKA

Brezilya
Brezilya Brezilya'nın başkentidir. Bir diğer ismi Brezil olan Brezilya şehri küçük bir şehir olduğundan ismi fazla duyulmaz. Bu yüzden neredeyse herkes Brezilya'nın başkentini Rio de Janeiro veya Sao Paulo sanar.

Şili
Şili'nin iki başkenti vardır. Bunlar; Santiago ve Valparaiso'dur. Aslında Şili'nin başkentini karıştıran kişi neredeyse yoktur. Çünkü Şili'nin en çok bilinen şehri Santiago'dur. Ama Şili'nin ikinci bir başkentinin olduğunu ben dahil neredeyse kimse bilmez.


NOT: Google Haritalar'ı açarak kendimin karıştırdığı, başkalarının karıştırdığını duyduğum/gçrdüğüm başkentleri ve karıştırılmaya müsait başkentleri belirleyip bu yazıda toparladım. Umarım işinize yarar.