Ne tohumum ne de fidanım vardı. Apartmanın çevresinde veya yakınlardaki boş arazilerde kendiliğinden bitmiş bitkileri toplayarak bu 2 metrekareden az toprağı adete minyatür bir botanik baheçesine dönüştürdüm. İlk olarak marul ektiğimi hatırlıyorum. Marul ot gibi doğada kendiliğinden biten bir bitki değil. Muhtemelen önceden biri bizim apartmanın bahçesine veya yan apartmanın bahçesine dikmişti. Tohumlarını da rüzgar benim bulabileceğim bir yere taşımış olmalı. Ben de bu marulları kökleriyle sökerek kendi bahçeme diktim. Kaç tane olduğunu hatırlamıyorum. Ama fazla değildi. Sadece bir kaç taneydi.
İkinci diktiğim bitki karabaklaydı. Onu da başka bir yerde kendiliğinden bitmiş olarak bulup kendi bahçeme taşıdım. Uzun süre çilek olduğunu sanıp ne hayaller kurmuştum... Ama büyüdükçe çilek değil karabakla olduğu anlaşıldı. Çimlendikten kısa süre sonrasında yaprakları çileğe acayip benziyordu.
Bahçenin toprağı tarıma müsait bir toprak değildi. Kireçli bir toprağı vardı. Biraz eşeleyince hemen kremsi pembemsi ve beyaz kireç taşlarıyla karşılaşıyordum. Soğan, marul benzeri bitkiler yetişiyordu bu toprakta ama yetişen hiç bir bitkiden tam anlamıyla verim alınamıyordu. Ve ekilen çoğu tohum toprak yüzünden çimlenmiyordu bile. Bu toprağı tarıma uygun hale getirmek için doğal gübre kullandım. Bahçe ile ilk ilgilenmeye başladığım zamanlar daha kene çıkmamıştı. Çorum'un çevresinde yoğun olarak koyun ve inek otlatılıyordu. Bu da gübre halk dilinde kemireye oldukça yakın olduğum anlamına geliyor. Bazı arkadaşlarım gördüğünde alay ediyordu hayvan boku topluyor diye. Ama ben bu şekilde toprağın verimi önemli ölçüde artırdım. Ama kene ve kırım-kongo kanamalı ateşli hastalığı çıkınca Çorum ve çevresinde hayvan otlatmak yasaklandı. Bu yüzden gübre bulamadım. Bitkisel gübre kullanmayı denedim. Bitkisel gübre olarak kullanılabilecek bir tek yonca bitkisini buldum. Ben de onu kullandım. Yapraklarını elimle küçük parçalara arıyarak toprağın altına gömdüm. Ama neredeyse hiç bir etki gözlemleyemedim.
Sonrasında ne ektiğimin sırasını tam hatırlamıyorum. Ama ektiğim şeyleri çok net hatırlıyorum. Tabii ektiğim her şey toprakta kendiliğinden bitmiş şeyler değildi. Evden götürüp diktiğim şeylerde vardı. Mesela annemin ayıkladığı yaş nanelerin saplarını götürüp dikmiştim. Ne için aldığımızı hatırlamıyorum ama bir kere soya fasülyesi almıştık. Ben de 10 tane soya fasülyesini bahçeme diktim. 5 Tanesi bitti. Verdikleri meyve yani soya fasülyeleri o kadar küçüktüki sonraki sene ektiğimde çimlenmedi. Arkadaşımgilin bahçesinden bir tane çilek alıp dikmiştim. Sonrasında o çilek o kadar çok sürgün verdiki ayrık otu gibi bütün bahçeyi kapladı. Hatta babamgil bazılarını alıp başka bir yere dikmişler ve geri kalanları yolmuşlar. Yine de gözden kaçırdıkları bir kaç tane çilek hala sürgünleriyle yayılmaya devam ediyor. Bir kere annem bezelye ayıklarken çimlenmiş bezelyeler çıktı. Görünce hemen aldım ve bahçeye diktim. Bu bezelyeler sadece bir karış kadar uzadı. Sadece bir bezelye meyve verdi. Onu da tohum olarak kullandım. Sonraki yıl bezelyeler meyve vermedi.
Bahçemdeki bitkilerden benim için en önemli olanlar meyve ağaçlarıydı. Bunları da fidandan dikmedim. Meyveleri yiyip çekirdeklerini dışarıya atıyoruz ya işte o çekirdeklerden bazıları çimleniyor. Ben de her bahar bu çimlenen meyve çekirdeklerinin peşine düştüm. Bulduğum çimlenmiş çekirdekleri kökleri ile ve toprağı ile birlikte alıp kendi bahçeme diktim. Bazılarının boyları bir iki santim bazılarının boyları ise 10 - 15 santimetreydi. Yetiştirdiğim meyveler; Elma, erik ve ayva. Bir çok farklı meyve bulup ektim ama kurudular hep. Bu meyvelerden bir tane elma ve bir tane de erik var şu an. Yıllar boyunca hiç bir ilgi göstermememe rağmen hala her sene meyvelerinden istifade ediyorum. Diğer meyveleri babam söküp başka bir yere dikmiş ama hepsi de kurumuş. (O zaman Çorum'da değildim.)
Bu anlattıklarım dışında; yer elması, maydanoz, tere, sarımsak, kavun, karpuz, kasımpatı (çiçek), yulaf (tahıl), soğan, fasülye'de yetiştirdim. Hepsini aynı anda yetiştirmedim. Ama en çok çeşit olduğu zamanlar gözlerimin önüne geliyor: Çok güzeldi ve ilgilenmesi çok eğlenceliydi. Onlarca farklı bitkinin büyümesine tanıklık etmek muhteşemdi. Bu yüzden çocukluğuma dair unutamayacağım şeylerin başında bu küçük bahçe geliyor. Ve şu an bana tarım ile ilgilenmek o kadar uzak geliyor ki... Muhtemelen içimden, ruhumdan bir şeyleri kaybettim. Sanırım biraz farkındayım: Şu an eskisine göre daha az azimliyim, daha az cesaretliyim ve daha az çalışkanım. Ama o çocukkenki gibi o umutlu, cesaretli, azimli, çalışkan kişi tekrar olabilmemin yolu ne bilmiyorum.
Belki bir gün bu yazıya bahçenin şimdiki halini çekip eklerim.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder